Szczupak (Esox lucis)

 

 

 

 

Rozmiar:
długość do 120 cm
masa do 25 kg

 

Wymiar ochronny: 50 cm

Możliwość zabrania z łowiska w ciągu doby: 2 szt.

 

Okres ochronny: od 1 stycznia do 30 kwietnia

 

Jak wygląda:

Wydłużone ciało z płetwą grzbietową znajdującą się aż przy płetwie ogonowej. Szczupak jest najczęściej oliwkowo zielony, z ubarwieniem żółto białym wzdłuż brzucha. Boki z reguły zielonawe w żółte plamy oraz od kilku do kilkunastu ciemnych plam na płetwach. Łeb podłużny, otwór gębowy szeroki z rozmieszczonymi na szczękach i podniebieniu zębami ? kłami. Dolna szczęka wysunięta do przodu. Szczupaki rosną do około 30 kg, przy ponad 0,5 m długości. Średnio łowione sztuki mają około metra długości i 5 kg wagi. Jest to ryba typowo drapieżna. Pożywieniem szczupaka są ryby, żaby, a także szczury, myszy, które dostały się do wody, czy małe ptaki wodne, owady.

 

Występowanie:

Jest rybą powszechnie spotykaną. Jego zasięg jest bardzo szeroki, często spotyka się go także w wodach pstrągowych. Mimo, że preferuje cieplejsze i szersze dorzeczacoraz odcięte rzeczyska, znajdziemy do w podgórskich, waskich potokach, w małych odciętych łachach, jak też w dużych zbiornikach zaporowych. Spotkamy go przede wszystkim w odcinkach obfitujących w kryjówki, z roślinnością wodną i bagienną, z podmytymi brzegami, z zanurzonymi w wodzie korzeniami nadbrzeznych drzew i krzewów. Wystepowanie szczupaka jest także uwarunkowane obecnością małych ryb. Chętnie ustawia się w cieniu. Przebywa zwykle na swych stałych stanowiskach, przemieszcza się na niewielkie odległości. Szukamy go w głebszych zatokach o spokojnej wodzie, które są związane z głebokim nurtem i przeciwprądami. W rzekach szczupak obiera stanowiska pośród podwodnej roślinności, za przeszkodami, upustami, w spokonjych zakolach o zamierającym nurcie, na stokach płycizn i głebin, w wykrotach, pośród korzeni nadbrzeznych drzew. Duże osobniki trzymają sie najczęsciej na większych głebokościach do 3 m. W jeziorach małe szczupaki trzymają się przybrzeznej roslinności, wieksze w dolnych partiach wód, a największe żyją w pelagialu (obejmuje górną naświetloną masę wód (epipelagial) otoczoną wokół litoralem oraz dolną mroczną (batypelagial); obie warstwy przedziela tzw. poziom kompensacyjny). W lecie w niezbyt głebokich wodach płynących nigdy nie przebywa przy powierzchni, jesienią pozostaje w rejonie swoich kryjówek na średniej głebokości i przy dnie. Po silniejszym ochłodzeniu wody i zejściu drobnych ryb w głębie przebywa także w spokojnych partiach tuż przy wodzie. Jego pożywienie stanowią nie tylko płocie, jelce, karasie, kiełbie, ukleje, krąpie, ale również żaby, myszy, drobne wodne ptactwo, zaskrońce, piżmaki. Jest również kanibalem. Młode szczupaki o masie do 5 kg są bardzo szybkie, zwinne i z łatwością radzą sobie z chwuyaniem żywych ryb. Natomiast duże osobniki  są zbyt ciężkie, by pływać z dużą prędkością i często stają się padlinożercami. Zjadają martwe, umierające lub chore ryby, odkrywając w ten sposób ważną rolę w utrzymaniu zdrowotności ryb w danym lowisku.

 

Okres połowu (kiedy najlepiej łowić):

Intensywnośc brań zależy od pory roku.  W czerwcu i lipcu kiedy jest dużo pokarmu, szczupak bierze bardzo słabo. Pod koniec lipca i sierpnia brania się nieco polepszają. Wrzesień i październik są uważane za miesiące typowo szczupakowe. Sierpień, wrzesień i pażdziernik należą też do miesięcy najlepszych połowów szczupaka w zbiornikach zaporowych i jeziorach naturalnych. W miesiącach letnich najlepiej bierze wcześnie rano lub późnym wieczorem, jesienią cały dzień. W listopadzie żeruje około południa. Korzystny wpływ na brania szczupaka w listopadzie, żeruje około południa. Korzystnym czynnikiem w lecie na brania jest wysoki poziom wody, pochmurne dni ze słabym wiarem i mżawką, powodujące ochłodzenie. W czasie letniej stagnacji, najlepszymi porami są wczesne poranki i wczesne wieczory. Jesienią odwrotnie, połowom sprzyjają cieplejsze, jasne dni z mglistymi porankami i wieczorami. W lecie niekorzystna jest czysta niska woda, podobnie jak wezbrana i mętna, upały i słońce. Na jesieni nie warto łowić przed nagłym pogorszeniem się pogody lub zimnymi, północnymi albo wschodnimi wiatrami. Jesienne ożywienie trwa praktycznie do wczesnej zimy. Optymalnym okresem połowu szczupaka są miesiące: maj, wrzesień i październik, z chwilą obumierania i opadania wodorostów.

 

Przynęty:

Wszelkie możliwe spinningowe przynęty - woblery, wahadłówki, błystki obrotowe, gumy, jig, twister, rippery, koguty, itp., żywiec, martwe ryby, pijawki.

 

Najlepszą przynętą jest martwa rybka. Wybór przynęty nie jest łatwy i często wymaga wypróbowania kilku różnych przynęt, w celu znalezienia najskuteczniejszych w danym łowisku i w danym dniu. Z przynęt morskich wybieramy ryby tłuste o mocnym zapachu tranu. Sprawdzoną przynętą jest makrela, która w wodzie uwalnia silny zapach, wyczuwany z dalekiej odległości. Inną sprawdzona przynęta jest stynka, która dzięki mocnej skórze nie spada z haczyka. Skuteczną przynętą są również minogi (wydzielają mocny zapach krwi), które szczupakom przypominają węgorze, będące częsty pokarm we wszystkich wodach. Szczupak często łapie przynętę wówczas, gdy zaczynamy ją wyciągać. Ten ruch szczególnie zachęcą go do ataku. Zazwyczaj szczupak chwyta zdobycz szybko i zdecydowanie. Gwałtownie wciąga spławik pod wodę i nieruchomieje. W tym czasie trzyma przynętę poprzecznie w pysku. Jeżeli haczyk zaczepiony był do grzbietu przynety, tkwi między szczękami. Gdy wykonamy mocne zacięcie, haczyk z dużym prawdopodobieństwem utkwi w jego pysku. Jeżeli będziemy zbyt długo czekać możemy stracić zdobycz. Często szczupak obracając przynętę w pysku wyczuwa haczyk i wypluwa przynętę. Jeżeli haczyk był przymocowany do wargi llub nozdrzy martwej rybki  musimy trochę poczekać, aż szczupak połknie przynętę. Czasami trwa to parę minut i nie śpieszmy się z zacięciem ryby.

 

Zanęta:

Wciąż trwa dyskusja miedzy wędkarzami w tej kwestii, jedni uważają że niema zanęty na szczupaka drudzy natomiast że nęcąc biało-ryb zwabimy również drapieżniki. Pojawiają się także komentarze mówiące że dobrą zanętą są ryby morskie takie jak śledzie czy makrele i ich tłuszcze.

 

Metody i techniki połowu (Jak łowić):

Szczupak mimo że jest drapieznikiem, jest płochliwy i ostrozny, dlatego przy jego połowie musimy się dobrze ukrywać na brzegu. Spłoszony odpływa ze swojej kryjówki, ale pozostaje w jej pobliżu. Szczupak nie poluje na swoje ofiary tak jak inne drapieżniki. Nie jest aktywny w polowaniu, swoją ofiarę dopada ze swego stanowiska lub najwyżej wolno pływa w jego najbliższej okolicy. Jest typową rybą strafy przybrzeżnej i tam głównie powinniśmy go szukać. Metody na szczupaka to przede wszystkim spinning, spławik, coraz częściej również grunt. Do spinignowania stosuje się błystki, martwe rybki na róznych systemikach, woblery i inne sztuczne przynęty. Najlepiej stosować przynęty o tak dobranej wielkości, aby nie chwytały się niewymiarowe szczupaki. Do spiningowania uzywa się błystek wszelkich rodzajów o różnej kolorystyce, w zależności od pogody. Wielkość błystek od 5-10 cm. Martwe rybki od 8-10 cm oraz szeroki wahlarz woblerów i rapli. Przy metodzie na przepływankę stosujemy żywiec od 8-15 cm. Jako żywców używamy ryby, które występują w danym zbiorniku. Do specjalnie wytrzymałych należy zaliczyć karasie. Podczas holowania uważamy, aby ryba nie dostała sie do znajdujących się w wodzie różnych przeszkód, a później nie pozwalamy jej wyskakiwać nad wodę na naciągniętej żyłce. Przy wyskoku szczupak może wyszarpnąć sobie haczyk z pyska. Przy spiningowaniu przynętę prowadzimy blisko dna, ponieważ tam często przez pewien czas podąża za ofiarą, a atakuje przy samym brzegu.

 

Zestaw:

Spławikowy – żyłka 0,28 do 0,32 mm, przypon stalowy lub wolframowy ok 30 cm, wędzisko 3,5 – 4m, spławik o wyporności od 10 do 20 gramów, kotwica od numeru 2 do numeru 4. Spiningowy – żyłka od 0,22 do 0,28 mm może być też plecionka max 25 mm, przypon stalowy lub wolframowy, wędka od 2,40 do 2,70 m z ciężarem wyrzutu 40 g, woblery lub obrotówki numery 3 i 4 lub też inna sztuczna przynęta. Przy metodzie spiningowej potrzebne jest wędzisko spiningowe (przy zarośniętym brzegu powinno mieć długość 2,5 m, przy wolnej wodzie oraz przy połowie z łodzi 1,8 m. Do połowu na przepływankę wędzisko powinno  być nieco dłuższe ok. 3-4 m żyłka 0,30-0,45 mm większy spławik, haczyki 1/0-4.0, kotwiczki trójramienne 3-3/0. Wymagany jest stalowy przypon o długości od 30-60 cm. Kołowrotek powinien być wystarczająco wytrzymały do holu ryby o masie dochodzącej do 10 kg.

 

Łowiska:

Rzeki, stawy, jeziora, przybrzeżne wody morskie. Szczupak lubi się ukrywać pośród kamuflującej podwodnej roślinności, a także w pobliżu trzcin.