Tołpygi

 

 

Tołpyga biała (Hypophthalmichthys molitrix)

 

 

 

Tołpyga pstra (Aristichthys nobilis)

Tołpyga biała

 

Rozmiar:
długość do 90 cm
masa do 12 kg.

 

Wymiar ochronny: brak

Możliwość zabrania z łowiska w ciągu doby: brak

Okres ochronny: brak

 

 

Tołpyga pstra (Aristichthys nobilis)

 

Rozmiar:
długość do 150 cm
masa do 40 kg.

 

Wymiar ochronny: brak

Możliwość zabrania z łowiska w ciągu doby: brak

Okres ochronny: brak

 

Wygląd:

Krępe ciało, słabo wygrzbiecone pokryte licznymi drobnymi łuskami. Małe oczy z szeroką spiczastą głową. Ubarwienie, grzbiet ciemnoszary boki i głowa zielonoszare brzuch srebrzysty płetwy parzyste żółtawe. Osiąga do 100 cm długości.

 

Występowanie:

Wody stojące lub wolno płynące bogate w plankton. Jest rybą ostrożną i płochliwą. Nie zbliża się do brzegu. Z natury jest płochliwa, nie lubi prądów i wzburzonej wody. Jej wyciągnięcie na brzeg wymaga nie lada siły, bowiem jest rybą silną i stawiającą opór. W początkowym stadium rozwoju tołpyga żywi się roślinnością, w późniejszym okresie drobnym planktonem i rybami.

  

Okres połowu (kiedy najlepiej łowić):

Wędkowanie tołpygi zależy od jej zachowania, a nie od czasu roku. Na tołpygę wybieramy się dopiero kiedy temperatura wody nie wzrośnie do 20 stopni Celsjusza, co zwykle ma miejsce pod koniec wiosny lub latem. W rezultacie miesiące maj, czerwiec, sierpień i wrzesień są najlepszymi miesiącami na wędkowanie. Złowić tołpygę najlepiej rano i w ciągu dnia, ponieważ po dokarmieniu w gorący letni dzień ryba staje się wieczorem mniej aktywna i apatyczna. 

Najlepszym czasem na wędkowanie jest wieczór i poranek, gdy tołpygi są najaktywniejsze. Jeśli pogoda nie jest zbyt gorąca, wędkowanie w ciągu dnia latem może być również korzystne. Wczesna wiosna do wczesnej jesieni to najbardziej aktywny okres żerowania tołpygi. Jest to cały okres ciepłej wody, gdy temperatura wody wzrasta do 18-20 stopni Celsjusza od połowy maja do końca września. W tym momencie istnieje największa szansa na złowienie tołpygi.

 

Przynęty:

Tołpygę można złowić na naturalne przynęty – od pęczaku, przez ciasta, aż po ochotki. Bierze na przynęty karpia i amura, dlatego bardzo często wpada wędkarzom jako przypadek w łowach.  Z doświadczeń krajowych i zagranicznych wynika, że dobrze bierze na gotowaną kukurydzę, pszenicę, kaszę kukurydzianą, ale zawsze po uprzednim intensywnym zanęcaniu. Żywi się roślinnością i planktonem, dlatego na przynętę sprawdzą się owoce (śliwki, mirabelki), warzywa (sałata, kukurydza, ziemniaki), chleb, ciasto, glony, ale też ochotki. Tołpygi interesują wpadające do wody przedmioty. Z ciekawością sprawdzają czy to jedzenie. Zbyt głośny plusk może je jednak spłoszyć. Dlatego przed rzutem sprawdzamy, gdzie są ryby. Przynęta musi wpaść do wody metr, dwa przed nimi. Zaskakująca jest delikatność brań tołpyg. Czekanie na zdecydowany odjazd może sprawić, że ryby chwycą przynętę i ją wyplują. Zaciąć należy, gdy zauważymy że przynęta znika w pysku ryby. Na wodzie tworzy się wtedy mały wirek. Żyłka wychodząca ze szczytówki może wtedy lekko drgać. Oczekiwanie na branie musi być pełne skupienia, by dostrzec właściwy moment do zacięcia. Łowiąc na spinning, branie wyczuwa się jako miękkie przytrzymanie, lub pstryknięcie. Rzadziej jest to mocne uderzenie. Po zacięciu ryba tołpyga zawsze idzie do dna i ucieka jak może najdalej. Pierwszy odjazd jest bardzo długi. Jeżeli dobrze maskujemy się na brzegu, możemy szybciej wyholować tołpygę, bo gdy nie widzi człowieka, jest spokojniejsza.

Przede wszystkim warto pamiętać, że przynęta na tołpygę nie może być zbyt duża. Do tego umieszczona na niewielkim haczyku. Jeżeli chodzi o przynęty spławikowe, to zdarza się, że tołpyga połakomi się na pęczak, larwy ochotki, czy różnego rodzaju ciasta. Oprócz tego nie pogardzi drobnymi skorupiakami, więc wszelkiego rodzaju kulki proteinowe, pellety o tych zapachach mogą się sprawdzić przy metodzie karpiowej. Jeżeli chodzi o pellety i kulki proteinowe warto podnieść je nad dnem za pomocą pianki wypornościowej, dzięki czemu nasza przynęta będzie się unosiła w toni. Możemy również do tego celu użyć gotowych pianek nie rozpuszczających się w wodzie. Jak widzimy tołpygi możemy równie skutecznie łowić z powierzchni. 

 

Zanęty:

Nie zawsze nęcenie tołpyg ma sens, ale czasem może być pomocne. Ponieważ tołpyga żywi się planktonem, wrzucenie nawet średniej ilości zanęty z pewnością może ryby w dane miejsce ściągnąć, ale w żaden sposób nie zwiększy szans na zainteresowanie przynętą. Co więcej – można się nawet spodziewać, że ryby „najedzą się” smugą zanęty i tym bardziej zignorują haczyk. Żerującą tołpygę najczęściej można zaobserwować przy słonecznej i bezwietrznej pogodzie. Promienie słoneczne wpływają na szybszą przemianę materii tych ryb, w związku z czym mają większy apetyt. Jak rozpoznać, że tołpyga żeruje? Zazwyczaj pływa wtedy powoli i spokojnie, a do tego często otwiera i zamyka paszczę filtrując wodę. Tołpyga lubi ciastka maślane, herbatniki i biszkopty, do tego pokarm powinien być podany w czymś, co tworzy smugę, która przyciągnie rybę. Najlepiej sprawdzi się mleko. Dodatkowo zanętę możemy wzbogacić o białe robaki.

Co istotne w nęceniu łowiska musimy skupić się przede wszystkim na spowodowaniu efektu chmury zanętowej, co zapewni nam użycie kul zanętowych. Efekt ten uzyskamy dzięki dodaniu do kul larw ochotki, lub białych robaków. Dzięki ich ruchom pod wodą kule szybciej się rozpadną i zanęta zacznie pracować. Aby zwiększyć efekt i skuteczność chmury zapachowej do naszej zanęty możemy z powodzeniem dodać mleko w proszku, syrop dla pszczół lub płatki owsiane. I dotyczy to zarówno kul zanętowych, jak i zanęty posyłanej na znaczną odległość na przykład za pomocą rakiety zanętowej. Ważne jest w przypadku przynęty, aby pamiętać, że tołpyga żywi się zooplanktonem. Kiedy więc nęcimy dużą ilością zanęty istnieje możliwość, że ryba wejdzie w nasze łowisko i nakarmi się tylko i wyłącznie zanęta, pozostawiając nietkniętą przynętę.

 

Metody i techniki połowu (jak łowić):

Nie ma określonego okresu na połów tołpygi. Jest to ryba aktywna właściwie przez cały rok, jednak jej największa aktywność przypada na jesień. Ale nawet w styczniu można wybrać się na łowienie tołpyg. Zazwyczaj jest łowiona przy okazji złowienia karpia. W sieci i literaturze branżowej opublikowano dziesiątki poradników dotyczących połowu tołpyg. W praktyce jednak żaden z nich na dłuższą metę nie okazał się skuteczny. Można jednak postarać się o wyciągnięcie bardzo ogólnych wniosków.

Tołpygę można złapać, rzucając zestaw na odległość co najmniej dwudziestu do trzydziestu metrów od brzegu, gdzie ryba jest najbardziej aktywna. Nie warto marnować czasu na łowienie, ponieważ stosując standardowe metody wędkowania, można złowić inne aktywne ryby, takie jak karp, karasień, płotka, biały amur, lin i inne.

Przynęta musi być niewielka i założona na malutki haczyk.
Żyłka nie może blokować swobodnej pracy przynęty, więc nie może być zbyt gruba.
Tołpyga w Polsce nie przystępuje do tarła, więc nie ma okresu wyraźnie zwiększonej ani zmniejszonej aktywności żerowej.

Z racji tego, że tołpyga bardzo często przebywa w toni skutecznym zestawem do jej połowu będzie klasyczny zestaw karpiowy, lub Zig Rig. Pamiętajmy, że tołpyga zawsze interesuje się tym, co wpada do wody. To jej znak rozpoznawczy. Dlatego podczas brania zdarza się, że musimy poczekać ( w przypadku, kiedy łowimy np. na powierzchni), aż przynęta zniknie z powierzchni. Wówczas mamy pewność, że jest ona dobrze połknięta. Do tego musimy pozwolić żyłce na swobodne wysnuwanie się z kołowrotka i dopiero po chwili zaciąć.

 

Łowienie na spinning - odbywa się głównie w nocy, kiedy ryba jest aktywna. Jeżeli chodzi o wędkarstwo spinningowe, to tołpygi najczęściej łowi się na obrotówki i ripery. Daje się wówczas złapać na jaskrawe i błyszczące koguty i błystki obrotowe lub wahadłowe. Najbardziej lubuje się w kolorze seledynowym. Z reguły jest przyjęte, że przynęty te muszą być dość delikatne. Dobrze sprawdzają się w tym przypadku wszelkie odcienie czerwieni, brązu, oraz wstawki z brokatu. Bardzo często zdarza się, że na spinning tołpygi są łowione w nocy. Oprócz obrotówek i riperów tołpygę możemy złowić na gumy. W tej metodzie tołpyga bierze bardzo delikatnie, rzadko zdarzają się konkretne ataki. Tołpyga po braniu ma tendencje do ostrego pikowania w kierunku dna.

Metody na spławik i na grunt - będą skuteczne pod warunkiem dobrze przygotowanej zanęty. Tołpyga, co prawda, daje się nabrać na zanęty przygotowane dla karpi czy amury, jednak jeśli chcemy przygotować zanętę typową pod tołpygę, warto zadbać o to, by była ona właśnie dedykowana dla nich.

 

Na tołpygę najlepiej wybrać się przy pogodzie słonecznej i bezwietrznej pogodzie. Wtedy dobrze widać, jak pływają pod powierzchnią wody. Tołpyga sunąca pod powierzchnią wody wygląda jak torpeda – wodą opływa ją tworząc garb, który przesuwa się po powierzchni wody. Czasem widać też ogromne wiry. Ciepło promieni słonecznych sprzyja też dobremu żerowaniu tych ryb. Wtedy ryba tołpyga ma najszybszą przemianę materii i tym samym największy apetyt. Żerującą tołpygę można poznać po tym, że cały czas otwiera i zamyka paszczę filtrując wodę. Pływa wtedy powoli, poruszając się spokojnie. Zanim wybierzemy się na tołpygi dobrze jest poświęcić kilka dni na obserwację wody, by sprawdzić gdzie i kiedy żerują te ryby. Zwłaszcza starsze osobniki lubią trzymać się z dala od brzegu..

 

Zestaw:

Z racji swoich gabarytów, osiągających nawet 100 cm, złapana ryba wymaga niemałej siły, by ją wyciągnąć. Jest waleczna i stawia duży opór. Dlatego chcąc ją złowić, należy wyposażyć się w mocny kołowrotek z hamulcem i grubą, wytrzymałą żyłkę (0,50 mm).

 

Odżywianie:

Główne źródło pożywienia stanowi plankton oraz pokarm rośliny. Dorosłe osobniki żywią się również robakami mięczakami i drobnymi rybami.

 

Rozmnażanie: Dojrzewa w wieku 5-6 lat. W Polsce nie rozmanża się naturalnie, złowione osobniki pochodzą z zarybień.

 

 

Łowiska:

Tołpygi najczęściej żyją w pobliżu dna zbiornika wodnego, krzaków, zatopionych drzew, kamieni i innych naturalnych miejsc. Co ciekawe, na żerowanie tołpygi nie ma wpływu pogoda, z wyjątkiem drastycznych zmian ciśnienia atmosferycznego.